وقتی بر روی محیط یک دایره شروع به حرکت می کنیم، فرض کنید که موافق عقربه های ساعت از ساعت 12 حرکت خود را آغاز کنیم، هنگامیکه یک دور 360 درجه ای بزنیم، یعنی کل محیط دایره را طی کنیم، آنجاییکه حرکت ما به پایان می رسد، همانجایی است که حرکت را از آن آغاز کرده بودیم. گویا در هر رفتنی بازگشتنی هست ولو آنکه در ظاهر گمان کنیم که در حال دور شدن از مبدا حرکت خویش هستیم.
با استناد به مباحث بالا می خواهم استنتاج کنم که مقوله ی بازگشت گویا امری اجتناب ناپذیر است. آیا بازگشت نقصان است؟ فرض کنید که ما تا ابدالآباد بر روی محیط این دایره چرخ بزنیم. این مصداق عینی دور باطل است. عقربه های ساعت اگرچه 24 ساعت در روز و 7 روز در هفته در حال رفتن هستند اما بازگشت جهنمی آنان، آنان را به جایی نمی رساند.
پس بازگشت ها اگر هدفمند نباشند به دور باطل منتهی شده و ما در حرکت خویش به مقصد نخواهیم رسید. بازگشت در ساختار یک مارپیچ (هیلیکس / Helix) آن بازگشت سازنده ای است که رسیدن به نقطه ی آغازین را در سطحی بالاتر با شعاع حرکت بیشتری جستجو می کند. این بازگشتی حقیقی است…
