(فراگواه)
شهود همچون مشاهده در این نوشتار مدنظر من نیست. شهود در مقام کشف پس از مراقبه و ریاضت (intuition) را در این جا مورد بحث قرار خواهم داد. برخی از خرافیون گمان می کنند که هر آنچه در رابطه با شهود است می بایست با یک گفتمان ماوراطبیعی توضیح داده شود و از آن به یافته های عجیب و غریب رسید.
نکته ای که می خواهم خاطر نشان کنم این است که بسیاری از مسائلی را که افراد نادان و عوام فریبِ خرافی قصد دارند با شبه مدل های کج و مأوجِ خودشان تبیین کنند، می توان بسادگی با مدل های دانش بنیان علی الخصوص علمی بسی بهتر و دقیق تر تبیین کرد.
البته فلسفه نیز می تواند در رابطه با اکثر پدیده های ساحت درونی آدمی تبیین گر باشد اما همانطور که می دانید هیچ فرد عاقلی برای بلند کردن یک گردو از جرثقیل استفاده نمی کند. گردویی را که می شود براحتی با دو انگشت بلند کرد، نباید با جرثقیل بلند نمود. چیزی را که علم می تواند بشکل تجربی و با ادبیات ساده توضیح دهد، از تبیین فلسفی بی نیاز است.
باید تبیین علمیِ شهود را نیز پیدا کنیم.
