ذهن کجاست؟! ذهن متعلق به همین جهان مادی است زیرا که چیزی نیست جز یکی از خواص مغز مادی بشر. برخی ها تمایل دارند که برای ذهن صحن و ساحتی در نظر بگیرند که این-جهانی نیست و مثلا به عالم بالا تعلق دارد و غیره که متاسفانه این دست تخیلات هم قدیمی بوده و هم با مشاهدات تجربی جور در نمی آیند.
یک ماشین حساب، یک ذهن دارد. یک کامپیوتر، یک ذهن دارد. این ها اختراعاتی بشری هستند. ما در ساخت این تجهیزات از چیزی غیر از چیزهای موجود در این جهان بهره نگرفته ایم، پس چطور می توان ادعا کردن که این ذهن ها به جایی غیر از جسم تعلق داشته باشند.
من سابقا در نظریات خود ذهن را لایه ای بالاتر از لایه ی جسم معرفی کرده بودم. در این جا قصد دارم خاطرنشان کنم که این طبقه بندی نمی بایست سبب ساز این خلط گردد که ذهن ربطی به جسم ندارد. این یک طبقه بندی است و صرفا تلاشی در راستای فهم بهتر ماجرا، و نمی بایست که منتهی به کج فهمی در این باره گردد.
اگرچه ذهن یک مسئله ی درونی است و هرگز نمی توان آن را از بیرون مشاهده کرد اما این دلیل نمی شود که بخواهیم آن را تافته ی جدابافته کنیم. رنگ نیز واقعیت بیرونی نداشته و یک تجربه ی درونی است اما این باعث نمی شود که رنگ را فراجهانی بدانیم. بو، مزه، شکل و هر چیز دیگری نیز همین گونه هستند.
بگمانم می بایست ذهن را بر اساس قواعد این جهان متعین بازتعریف کنیم، زیرا که ذهن یک حالت خاص از همین دنیاست.
11743
