همه کم و بیش “اثر آسانسور” را تجربه کرده اند. این عبارت دلالت کننده بر احساسی است که در لحظات سوار و یا پیاده شدن آسانسور (آغاز و پایان حرکت) بر فرد مستولی می گردد. نوعی وِرتیگو و یا سرگیجه ی مرموز که ریشه ی آن در ارتباط با شیپور استاش گوش آدمی است. اما من در این نوشتار مایل هستم که به قسمی مجازی از این اثر اشاره کنم.
گاهی اوقات افرادی که زیاد از آسانسور استفاده کرده و معمولا این اثر را تجربه می کنند، هنگامیکه بیرون در آسانسور منتظر آن ایستاده اند بمجرد آمدن آسانسو تحت تلقین شخصی همین احساس را دوباره تجربه می کنند. این واقعا عجیب است که آنکس که سوار آسانسور نیست نیز با ایستادن آسانسور در مقابل چشمانش لحظاتی این سرگیجه ی مرموز را از سر بگذراند.
همه ی ما در رابطه با اثر تلقین زیاد شنیده ایم. این مورد یعنی “اثر آسانسور مجازی” اگرچه ریشه در تلقین فوری دارد، اما مکانیسم تلقین حقیقتا چیست؟! مکانیسم تلقین تحت تاثیر نوعی حافظه ی احساسی ماست. یادِ ما از احساسات با خودِ احساسات متفاوت است. بعنوان مثال کسی می تواند در حال از احساس غم رنج ببرد، اما همین فرد ممکن است فرداروز احساس غم دیروز خود را به یاد آورده و اندکی از سر این یادآوری غمگین گردد.
اثر آسانسور مجازی نیز معلول همین یادآوری احساسات است. یعنی در ضمن تلقین ما احساس خود را به یاد آورده و از سر این یادآوری به درجاتی آن احساس را دوباره تجربه خواهیم کرد…
12033
