وقتی فریدریش نیچه در کتاب چنین گفت زرتشت می نویسد «وقتی به سراغ زنان می روی، تازیانه را فراموش مکن» منظورش دقیقا چیست؟ حقا که پاسخ به این سوال درایت ویژه ای می طلبد. من نیچه را متفکری زن ستیز نمی دانم. در جای جای نوشته های او تلاش شده است که به انسان جایگاه رفیعی بخشیده شود و دراین تلاش وی، تفاوتی بین جنسیت ها لحاظ نشده است. پس جمله ی فوق که بسیار باعث سوء تفاهم شده است دقیقا به چه مسئله ای اشاره دارد؟
نخست اینکه نیچه این جمله را از زبان پیرزنی بیان می دارد که در آخر سخنرانی وی در باب «پاره ای تفاوت های مردان و زنان» آن را خطاب به زرتشت بیان می دارد. این جمله تلویحا به ما نشان می دهد که بسیاری از ظلم هایی که در تاریخ در حق زنان روا داشته شده مستقیما و (بویژه) غیرمستقیما از جانب خود زنان بر خودشان روا داشته شده است.
سیمون دو بووار بانوی فیلسوف فرانسوی، کتاب جنس دوم خود را با این نقل قول از ژان پل سارتر می آغازد: «نیمی قربانی، نیمی شریک جرم». این جمله نیز در ادامه ی خط فکری نیچه است. جریان فمینیستی (جریانی که به دنبال برقراری عدالت و برابری بین جنس هاست) با اصطکاک هایی جدی از جانب زنان شریک جرم مواجه شده است و این مسئله جان کلام نیچه است.
نکته ی دوم و پایانی نیز اشاره به سن آن زنی است که این جمله را از زبان وی می شنویم: یک پیرزن کهنسال. سن آن زن دلالت بر جهان بینی کهنه ی وی می کند. نیچه نشان می دهد که ظلم در حق زنان میراث شوم جهان کهنه است.
……….
12438
