یک پیشنهاد (203-003)

یکی از پیشنهادات من به بنیاد نوبل حذف جایزه ی نقدی این افتخار است. جایزه ی نوبل مهمترین جایزه ی موجود در جهان است. این جایزه تا آنجایی مهم است که خط اول مدخل هر دانش نامه ای در معرفی یک چهره، برنده شدن این جایزه بتوسط فرد مزبور را مشخصا بیان می کند.

متاسفانه شاهد بوده ام که خیلی از محققین ارزش مادی این جایزه را نشانه رفته و برای آن برنامه ریزی کرده اند. قطعا این حق آن کسی است که عمری فعالیت علمی به انجام رسانده و حال شایسته ی آن است که در رفاهی نسبی زندگی کند اما وقتی ارزش مادی این جایزه را با دستمزد هنرپیشگان سینمای هالیوود مقایسه می کنیم به حقارت این رقم پی می بریم.

بعنوان مثال سریال Friends که دارای 236 اپیزود می باشد، از جایی در آن سریال 10 ساله به هر یک از 6 بازیگر اصلی خود مبلغ یک میلیون دلار برای هر قسمت 20 دقیقه ای پرداخت می کرده است. یک بازیگر 30 ساله برای 20 دقیقه سریال کمدی، هر دو هفته یکبار مبلغ یک میلیون دلار دستمزد دریافت می کرده است، اما یک فیلسوف یا دانشمند برای بعضا 50 سال فعالیت دانشی خود که مهمترین تاثیرات را بر زندگی بشر خواهد داشت، چیزی در حدود همین مبلغ را دریافت خواهد داشت.

این مقایسه نشان می دهد که تا چه حد توزیع ثروت در حرفه های مختلف ناعادلانه است. از صحبت در رابطه با شهرت نیز بهتر است بگذریم که در آنجا نیز وضعیت بسی بدتر است.

قطعا هیچ انسان بزرگی دانش را برای ثروت و یا شهرت دنبال نمی کند. دانش برای دانشمند همچون هوا، آب و خوراک است که بدون آن ها زیستی برای خود قابل متصور شدن نیست. در اطرافم عده ای وقتی فهمیدند که مبلغ نقدی جایزه ی فیلدز 15 – 10 هزار دلار است، علاقه ی خود به پژوهش ریاضیاتی را از دست دادند!

پیشنهاد فوق من به همین خاطر است. باید بدانیم که چه کسانی همچنان بی دغدغه ی پول به دنبال دانش هستند. جدای این مسئله، هر مبلغی، حتی بالاتر از جایزه ی نوبل، بی احترامی به شخصیت دانشمند است. بگمانم بایستی که وجه نقدی این جایزه حذف گردد! پاداش واقعی دانشمند چیز دیگری است…