(Self-Sacrifice)
یکی از دیدگاه های من نسبت به تمامی پدیدارهای سطح زندگیِ آدمی اصل 3 وجهی بودن مقوله ی اخلاق (اصل سه گانگی اخلاقیات) آنان است. این بدان معناست که یک پدیدار متاثر از ظرف وقوع خودش می تواند هر سه شکل اخلاقی، غیراخلاقی و نه اخلاقی – نه غیراخلاقی (خنثی) را داشته باشد. در این نوشتار سعی می کنم که پدیدار ازخودگذشتگی و یا ایثار را با این رویکرد مورد تحلیل قرار دهم.
ازخودگذشتگی اخلاقی آن قسم ازخودگذشتگی است که منتهی به نیکی و افزایش شادی (کاهش غم) برای فرد انجام دهنده ی آن گردد. این به نگرگاه خودِ کننده ی کار بستگی دارد که با توجه به کیفیات روانی خویش از انجام عمل مربوطه از غم های وجودی وی کاسته می شود یا خیر!
شِقّ دوم ازخودگذشتگیِ غیراخلاقی است که انجام آن منتهی به افزایش غمِ کننده ی کار می گردد. بنابراین حتی اگر عمل مزبور از دید جمع مثبت ارزیابی گردد، اما در واقعیت منتهی به بزرگ تر شدن غم کننده ی آن شود، می توان گفت که بوجه غیراخلاقی انجام پذیرفته است.
یک ازخودگذشتگی خنثی (نه اخلاقی و نه غیراخلاقی) نیز تغییری در وضع وجودی کننده ی کار مبتنی بر ظرف عمل حاصل نمی کند. اینکه ازخودگذشتگی به چه وجهی صورت می پذیرد، شاقول، ظرف روانی کننده ی آن است!