(آخشیج)
(P & Not-P)
استنتاج های قیاسی، معتبرترین نوع براهین برای دست یافتن به معرفت یقینی هستند. از طرف دیگر، استنتاج های استقرایی به آن میزان دقیق نمی باشند و این بدان خاطر است که همواره احتمال این خطر می رود که بشکل ناقصی انجام گرفته باشند و نمونه های مشاهده نشده، روزی ناقض حکم های صادر شده گردند. در این نوشتار سعی بر این دارم، نشان دهم که یقیین استنتاج های قیاسی نیز کامل نیست.
هر استنتاج قیاسی از گزاره هایی مقدماتی آغاز می شود که خود از استنتاج های استقرایی حاصل شده اند.
بعنوان مثال: همه ی سم داران علفخوار هستند؛ اسب حیوانی سم دار است؛ پس، اسب حیوانی علف خوار است. این استنتاج قیاسی بر مقدماتی استوار است که هر دو از طریق استقراء حاصل شده اند.
مثلا برای مقدمه ی اول آن به این شکل می باشد: گوسفند حیوانی سم دار و علفخوار است؛ گاو حیوانی سم دار و علفخوار است؛ پس، همه ی سم داران علفخوار هستند.
از این رو اگرچه خود روش قیاس با پیش فرض صحیح بودن مقدمات به نتیجه ی صحیح می رسد، اما مقدمات همواره (حتی بدیهی ترین آن ها) بنوعی ماحصل استقراء هستند و استقراء نیز نتایج یقینی حاصل نمی کند. این را من نوعی تناقض منطقی می دانم.
